هفت بار زندگی

اگر می خواهی پایت روی زمین محکم شود
باید هفت بار از نو به دنیا بیایی

یک بار درخانه ای که می سوزد درآتش
یک بار در سرمای چشمه ای یخ زده
یک باردر قلعه ای بین دیوانگان
یک بار در کشتزاری که سبز می شود
یک بار در طویله ای پر از تپاله و پشگل
بعد شش جیغ و گریه ی تولد
هفتمین و آخرین نفر دیگر خود تویی..
 
اگر دشمن ها دورت صف بستند
مثل هفت مرد باید با آنها روبرو شوی
یکی آن که می رود به تعطیلات آخرهفته
یکی صبح اول وقت پرتلاش و پر کار
یکی دمدمی مزاج و اهل خوشباش
یکی آن که دست و پا می زد تا شنا کند
یکی بذر و درخت می کاشت دربیشه ها
یکی پشت و پناهش افتخار اجداد
بعد از تمام این فوت و فن ها
هفتمین و آخرین مرد دیگر خود تویی..

اگر می خواهی معشوقه ای پیدا کنی
با چهره هفت مرد باید به دنبال او بگردی
یکی آن که با حرف دلگرم و رامش کند
یکی برای خرده ریز ِ خرج و مخارجش
یکی شریک آرزوها در خیال و رویایش
یکی برای آن که زیردامنش حفاری کند
یکی تا به چنگ و قلاب به او بچسبد
یکی مثل زنبور روی شیره گل دورش وزوز کند
هفتمین و آخرین مرد دیگر خود تویی..

اگر همه چیز طبق آنچه نوشتی اجرا شد
با هفت مرد تو در خاک خواهی خفت
یکی زیر پستان پرشیرمادرش آسوده
یکی به سینه زنی دیگرچنگ می اندازد
یکی بشقاب های خالی را پرت می کند
یکی تا زمان مرگ در جدال و پرکار
یکی  تا پای جان برای مردم فقیر می جنگید
یکی نگاه ماتش تمام شب ها به ماه گردون
همین دنیا هم سنگ قبر تو خواهد شد
هفتمین و آخرین مردی که باید خاکش کنی

دیگرخود تویی .

{ آتیلا ژوزف }

ترجمه: آزیتا قهرمان

وانهادگی دیگر است و تنهایی دیگر..

برای انجام کاری باید یک ساعتی منتظر می شدم، پناه بردم به پارک. سر راه دو تا زوج پسر و دختر جفت هم نشسته بودند و در حال بوسیدن همدیگر، آنقدر تنگ هم نشسته بودند که از دور هر چهار نفرشان را دو نفر می دیدی. از کنارشان دور شدم که راحت باشند. گوشه دیگری چندتا پسر جوان روی چمن ها نشسته بودند و سیگار می کشیدند، می گفتند و می خندیدند، زن و مردی جوان با کیسه های خریدشان از راه رسیدند، نشستند و مشغول خوردن چیزی شدند، آن طرف تر هم چندنفر از مردهای مسن دور هم جمع شده بودند و از صدای حرف ها و خنده های شان که از دور به گوش می رسید، می شد فهمید که اوقات خوشی دارند.
تنهایی میان آدم هایی که با هم اند بزرگ تر و درشت تر می شود. سایه اش کشیده تر و سیاه تر می شود، خودت را در عمق بیشتری از انزوا حس می کنی . مثل یک نقطه کوچک سیاه میان صفحه ای سفید. بعد با خودت فکر می کنی که میان این همه باهم بودن های گوناگونِ اطرافت جای چه کسی کنار تنهایی تو خالی است؟ و باز به همان پاسخ  همیشگی می رسی که : "هیچکس"
در راه بازگشت به این جملات نیچه فکر می کنم که "وانهادگی دیگر است و تنهایی دیگر. اکنون این را آموخته‌ای؟ و نیز این را می‌دانم که تو در میانِ آدمیان همیشه وحشی و غریب خواهی بود" و بعد هی با خودم تکرار می کنم: وانهادگی دیگر است و تنهایی دیگر...وحشی و غریب...

کاملا چپ ، کاملا راست...

از کتابخانه‌های یکپارچه بدم می‌آید ، کتابدارانی که صد کتاب دارند اما همه یک حرف می‌زنند و عموماً هم از روی هم رونویسی شده‌اند .

کتابخانه‌ی خوب، باید کتابهایی داشته باشد که ، در حد شب و روز، در حد آب و خشکی، در حد دو جنس نر و ماده ، با هم متفاوت باشند ..مگر جز این است که زایش، در متکامل‌ترین شکل آن ، از ترکیب دو تضاد شکل می‌گیرد؟

+محمدرضا شعبانعلی

چرا حرف هم را نمیفهمیم ..

گاهی به این فکر میکنم چرا آدم ها مختلف نظرات متفاوتی در مورد یک موضوع مشخص دارند .

بعد برام سوال شد چرا یک جمله ی من برای یک نفر قابل قبول و برای یک نفر دیگه بی معنیه ؟

تا اینکه به این نتیجه رسیدم مسیرهایی که آدم های مختلف طی کردند باهام متفاوته..

کتاب هایی که تو خوندی ، فیلم هایی که دیدی ، سخنرانی ها و پادکست هایی که بهشون گوش دادی ، همایش هایی که در اون شرکت کردی ، ساعت هایی که به فکر کردن و یادگیری پرداختی ،  آدم هایی که باهاشون صحبت و معاشرت کردی و به طور کلی تجربه هایی که داشتی..یعنی بخش زیادی از تجربه هایی که در طول زندگی داشتی متفاوت با تجربه های من بوده..

در یک کلام ، مسیری که تو طی کردی ، با مسیر من متفاوت بوده..برای همین حس و درک ما از یک مفهوم این قدر با هم فاصله داره..چون ذهن های ما به شکل های ناهمگونی پیکربندی شده..

دو راه وجود داره برای رسیدن یه یک درک متقابل..برای اینکه دو نفر حرف هم رو به درستی درک کنند یا باید یک مسیر رو طی کرده باشند ( نه لزوما یکسان ، مسیرهایی از یک جنس )

یا یک مسیر کاملا مجزا از تمام مسیرهای عادی..خط ویژه..شکلی از مطالعه و به طور کلی یادگیری که شاید باهاش آشنایی هم داشته باشیم اما خیلی ازش استفاده نمیکنیم..کم کم در مورد این مسیر حرف میزنم..راهی که خودمم سعی دارم دنبالش کنم .

همه ی تفاوت در همین است..

دو راه در جنگلی زرد از هم جدا می شدند
اما حیف که نتوانستم از هر دو بروم
فقط یک رهرو بودم
ایستادم و تا آنجا که چشم کارمی کرد،
تاآنجا که جاده در میان بوته ها گم می شد
نگاه کردم

بی طرفانه سعی کردم یکی را انتخاب کنم
به این دلیل که علف پوش بود و کمتر از آن گذشته بودند
اگر چه، انگار، هردو به یک اندازه
مورد استفاده قرار گرفته بورند.

آن روز صبح، هردو یک جور به نظر می آمدند
پر از برگ،جوری که گویی هیچ کس بر آنها قدم نگذاشته است
آه، روز بعد اولی را انتخاب کردم
که به راه ها ی دیگری ختم می شد اما نمی دانستم که با گام نهادن
در آن دیگر هرگز قادر به بازگشت نخواهم بود

سالهای سال بعد، یک روز با آه و حسرت به خودم می گویم :
دوراه درجنگلی از هم جدا می شدند و من
آن راهی را در پیش گرفتم که کمتر کسی از آن رفته بود
و همه ی تفاوت در همین است..


{ رابرت فراست }

+همیشه در مسیری که راه هدایتت میکند گام برندار..

گاهی در جایی قدم بگذار که مسیری نیست

و رد پایی از خود برجای بگذار...

به زندگی خودت برس..

دلزده و بدبینم نسبت به کل تحلیلها و میزگردها و تلاشهای مجازی و راهکارهای چنین و چنان و از طرفی، میل شدیدی به زندگی واقعی، زندگی هدفمند و پی گرفتن اهداف شخصی در من ایجاد شده.‌ احساس می کنم که نشد و نمی شه. قدرت در دست ما نیست. تنها چیزی که دست ماست، انرژی و زمان خودمونه که یه طوری بتونیم با سختی و مصیبت، درست تقسیمش کنیم که پس فردا چهار تا کار خوب، در محدوده ی زندگی خودمون و فوقش اطرافیانمون ازمون باقی بمونه.

وضع طوری شده که آدم وحشت داره با دوستانش ملاقات کنه که مبادا یک دیدار ساده، تبدیل بشه به ذکر مصیبت و گفتن از همه ی وحشتها و ناکارآمدیها و فلاکتها، و همون یه ذره حال خوش، تو بگو اصلا الکی خوشی که با کلی زحمت، دست و پا کردی، پاک از بین بره. تازه اگرم نشینی و نگی از بدبختیهامون، ممکنه بد شه برات و ملت بعدا یه جایی پشت سرت بگن این آدم مبتذل خرده بورژوا رو ببین تو رو خدا!

که من اصلا نمی دونم این دوگانه ها از کجا پیدا شدن؟ نشستن و هی بالا آوردن کثافتها و در صورت فرار و امتناع، متهم شدن به بی کنشی و ابتذال. کدوم کنش پدر جان؟ کنش اونه که ریشه رو هدف قرار بده و طرحی نو در اندازه. زندگی و افکار سیاسی ما که در حد جوک و لاس زدن با مفاهیم و وضع موجوده .

بی آرزویی

پرسید چه آرزویی داری؟ گفتم بزرگترینشون ؟ گفت آره..گفتم بی نیازی..پرسید از کی ، از چی ؟

معنی بی نیازی رو نمی دونست..

از هرآنچه شما برای آن زندگی میکنید بیزارم..

همه همه همه به طرز مضحکی خودشونو سرگرم چیزهای مختلف کردند تا از پوچی و بی معنا بودن زندگی فرار کنند..
یکی در لذتهای دم دستی یکی در ثروت و قدرت یکی در دوستی و عشق یکی در هنر یکی در عرفان یکی در مسافرت و دنیاگردی  یکی در صبح تا شب کار کردن یکی در ازدواج کردن و تشکیل خانواده یکی در انتظار و به آسمون خیره شدن و یکی در توهمات ماورایی ..همه در حال فریب دادن خودشون هستند و چه بسیار کسانی که حتی به همین خودفریبی هم آگاهی ندارند
اما در تمام طول تاریخ چند نفر جرات کردند که از تمام این سرگرمی های بی معنی دست بکشند .. زل بزنند و خیره تماشا کنند..چشم در چشم این پوچی ؟ چند نفر ؟

بهترین راه صحبت

نظرات خود را به فرد دیگری گفتن و اصلاح اشتباهات وی کاری است مهم. این کار نشانه ی دلسوزی است. اما شیوه ی انجام این کار بسیار دشوار است.ساده است پیدا کردن نکات خوب و بد یک نفر و نظر خود را درباره آن بیان کردن.
مردم اغلب فکر می کنند با گفتن چیزهایی که دیگران آن را ناخوشایند می شمارند یا گفتن آن را سخت می پندارند کار خوبی انجام می دهند.
 این کار چیزی جز عقده گشایی نیست. پیش از ایراد گرفتن از کسی باید ابتدا در نظر گرفت که ایا آن شخص ظرفیت پذیرش آن نکته را دارد یا خیر. باید ارتباطی صمیمی با او برقرار ساخت و اطمینان حاصل کرد که آن شخص همیشه به کلام تو اعتماد می کند. بهترین راه صحبت کردن با او را جست و جو کن و به دنبال راهی باش که تو را به خوبی درک کند.
چنان رفتار کن که اشتباه خود را چنان پذیرد که گلوی مردی تشنه آب را پذیراست. بدین سان نظر تو اشتباه او را اصلاح خواهد ساخت. چگونه انتظار داری با سرافکنده ساختن یک فرد از او انسان بهتری بسازی؟

+هاگاکوره | یاماموتو چونه تومو

گناه و عشق و ترس...

با انتشار و خوندن  " تیکه های کتاب " مخالفم..چنین خوندن هایی به هیچ وجه به درک عمیقی منجر نمیشه..تنها فایده شون میتونه مرور دوباره ی مفاهیم خونده شده باشه ، برای کسانی که اون کتاب ها رو به طور کامل مطالعه کردند..یا برای معرفی کتاب ها به کار برده شه و اونقدر جذاب باشه که دیگران رو به خوندن اون کتاب تشویق کنه..امشب یه تیکه کتاب خوندم که شگفت زده ام کرد و ترغیبم کرد هر چه زودتر مطالعه آثار فاکنر رو شروع کنم..خوندنش درد داشت و وحشتناک بود..امیدوارم به تغییری منجر شه !

" گناه و عشق و ترس فقط صداهایی هستند که آدم‌هایی که نه گناه کرده‌اند و نه عشق‌بازی کرده‌اند و نه ترسیده‌اند از خودشان در می‌آورند برای چیزی که هرگز نه داشته‌اند و نه می توانند داشته باشند، به جز وقتی که آن کلمه ها را فراموش کنند "

گور به گور| ویلیام فاکنر

همیشه می‌رسی ؛ ولی به جایی دیگر..

چیزی را جستجو کردن
همیشه یافتن چیز دیگری است.

پس برای یافتن چیزی
باید به جستجوی آنچه نیست، بروی.

پرنده ای را جستجو کردن، گل سرخی را یافتن،
عشق را جستجو کردن، تبعید را یافتن،
هیچ را جستجو کردن، انسان را شناختن،
به عقب رفتن برای پیشروی کردن.

رازِ راه نه در فرعی‌هایش،
نه آغازِ مشکوک
و پایانِ تردیدآمیزش،
که در طنز گزنده‌ی دو طرفه‌هایش است.

همیشه می‌رسی ؛ ولی به جایی دیگر
همه چیز می گذرد ؛ اما در دیگر سو...

{ روبرتو خواروز }

ترجمه: مودب میرعلایی

بی قید

فقط یک نوع آزادی داریم و اون هم آزادی تمام و کماله..هرچیز دیگه ای مقید بودنه..حتی اگه فقط به یک چیز یا یک نفر باشه..

تنها تکیه گاه

آخرش به یک جایی میرسی میفهمی که تنها آدم مورد اعتماد زندگی خودت هستی..خودت تنها کسی هستی که زیر پایت را خالی نخواهد کرد..خودت تنها کسی هستی که خودت را دوست دارد..تنها کسی که حرفت پیش او میماند..

گاه این را سخت میفهمی..گاه در هاله ای از رنج و اندوه..گاه در سوءتفاهماتی که بین تو و عزیزترین آدم های زندگیت رخ میدهد..اما میفهمی..

اعتقاد به توهمات دیگران..

تعریف  انسان  از خود و از جهان پیرامونش،  ارتباط مستقیمی دارد به هر آنچه از بدو تولد در رویارویی با محیط بیرونی تجربه می کند. مثلا با شنیدن کلمه "گل سرخ " آنچه در ذهن ما تصویر میشود ناشی از تجربه ای است که از دیدن،  بوییدن و لمس کردن گل سرخ داشته ایم. و تنها  ابزارمان برای کسب این تجربه و رسیدن به شناخت خود و جهان بیرون « ادراک حسی» مان است.

بنابراین شما نمی توانید هیچ چیز ماورایی را در دنیا تعریف کنید و  علت آن نیز کاملا واضح است چرا  که ابزار لازم برای تجربه و شناختش را نداشته اید !
با این حال چگونه است که برخی از ما میتوانیم در آسمانها  سیر و سفر کنیم و از عالم غیب وحی دریافت کنیم که خوبها چه هستند و بدها چه ؟!!
پاسخ ساده است ..کافیست که تنها ابزارهای واقعی مان برای درک و شناخت را کنار گذاشته و اجازه دهیم انسانهای دیگر افکارشان را به ما تزریق کنند انجاست که قدم در دنیای دیگری می گذاریم دنیایی پر از قصه های عجیب و غریب که خالقش بنا به صلاحدید قوانین ضد و نقیضی برای رسیدن به هدف والایی وضع کرده است ، دنیایی که ادراک حسی مان را استثمار میکند و قهارانه قدرت تحلیل و منطقمان را میکشد. در چنین دنیایی است که دیگر حاصل تجربه شناخت نمی شود ، میشود توهم!
و ما خوابگردهایی که حوالی توهم هایمان پرسه میزنیم ...در انتظار معجزه..

فقط بیست متر اونطرفتر..

در یکی از ماجراجویی هامون من و ریک بطور تصادفی کل دنیا رو نابود کردیم؛ پس اون خط زمانی رو رها کردیم و اومدیم به این خط زمانی؛ چون تو این خط، دنیا سالم بود و ما مرده بودیم. جسد خودمون رو تو حیاط خاک کردیم و جای خودمون رو تو این خط زمانی گرفتیم.
من هر روز صبحونه میخورم، با آگاهی از اینکه فقط بیست متر با جسد در حال پوسیدن خودم قرار دارم...

نیازی نیست برای بچه ناخواسته بودن خودت رو ناراحت کنی؛ هیچ کس به دلیل خاصی وجود نداره؛ هیچ کس به هیچ جا تعلق نداره؛ همه روزی میمیرند. بیا تلویزیونمون رو ببینیم...

Rick and Morty

هیچگاه ، هیچگاه..

فقط یک دم در پرتو خورشید جهان افروز زنده اید..و سپس برای ابد فنا خواهید شد ، و دیگر هیچگاه نخواهید بود ، هیچگاه..

زوربای یونانی / نیکوس کازاتزاکیس / ترجمه : محمد قاضی

شما بیشتر از سن و سالتان میفهمید...

جالبه که همه معتقدن بیشتر از سن و سالشون میفهمند..احتمالا چندتا داستان واقعی یا ساختگی از ستایش  شدن توسط دیگران هم برای تعریف کردن دارن که ذهنیتشون در مورد خودشون رو تایید میکنه..ولی واقعا متر و معیاری واسه این قضیه وجود داره ؟

خیلی هم مهم نیست..چیزی که نمیفهمم اینه که بیشتر آدم ها وقتی چنین حرفی رو میشنوند به حساب یه تعریف و حرف خوشایند میذارنش..در حالیکه به نظرم این بیشتر شبیه یه هشدار میمونه..

مطمئنا آدم های هم سن و سال ، بزرگتر و حتی کوچکتر از تو هستند که خیلی بیشتر از تو میفهمند..و تو به جای قرار داشتن در چنین جمعی در گروه ضعیفی قرار داری که چنین تعریف های بیهوده ، بی معنی و بی اساسی رو میشنوی..

حرف بزنیم

بهتره از چیزهایی که دوستشون نداریم فاصله بگیریم ، به جای اینکه در موردشون صحبت کنیم..

فقط یک دایره ی خیلی کوچک که مسائل مربوط به خانواده و دوستان بسیار نزدیکمون هستند از این قاعده مستنثی میشه..با اون ها باید در مورد بیشتر دوست نداشتنی هامون و چیزهایی که آزارمون میده ، دائما حرف بزنیم ، تا دلخوری ها کوچک روی هم انباشته نشن و جدایی های بزرگ ، به تدریج ، رقم نخوره...از اونها هم همینو بخوایم و اگه حواسشون نیست گاهی یادآوری کنیم..

اشتباه بزرگمون تو روابط اینه که خواسته هامونو صریح بیان نمیکنیم..میگیم  اینطوری مزش میره ، خودش باید بفهمه .. و خب اون اغلب نمیفهمه . و این از بی توجهی نیست..باید خیلی چیزها رو یاد هم بدیم تو کشوری که چیزی یادمون ندادن..

اصلاح شده و رشد کرده ی شما را هم دیده‌ام...

بر این باورم که کسی که حرف همه‌ی مردم را جدی بگیرد،‌ به همان جایی می‌رسد که همه‌ی مردم رسیده‌اند: هیچ جا!

باید تا هجده سالگی درس بخواند و معدل بالا بیاورد. تا مردم در مهمانی‌ها به او لبخند بزنند و خوشحال شوند.

باید به بهترین دانشگاه و بهترین رشته برود تا مردم به او لبخند بزنند و خوشحال شوند و او هم احساس پیشرفت کند.

باید ازدواج کند. تا مردم بگویند زندگی خانوادگی خوبی دارد و به او لبخند بزنند و خوشحال شوند و او هم حالش خوب باشد.

باید هر روز به موقع سرکار برود و به موقع به خانه بیاید تا مردم بگویند زندگی متعادلی دارد و لبخند بزنند.

باید فرزنددار شود. تا مردم بگویند که کانون خانواده‌ی آنها گرم است و یک خانواده‌ای دارند که همه حسرتش را می‌خورند.

و حالا خودش، با حسرت بنشیند و در ذهنش،‌ از روزهای خوب و زندگی خوب، فانتزی بسازد و به مردم لبخند بزند!

احتمالاً همان «مردم» که الان نوشته من را می‌خوانند، می‌گویند: اینطوری که پیشرفت نمی‌کنی! اینطوری که رشد نمی‌کنی و اصلاح نمی‌شوی! و من هم همیشه جوابم این است که اصلاح شده و رشد کرده و پیشرفت‌ کرده‌ی شما را دیده‌ام. ارزانی خودتان. من همین نوع اصلاح نشده و پیشرفت نکرده‌ و رشد نکرده‌ی خودم را ترجیح می‌دهم...
آنهایی که مردم را جدی گرفته‌اند جوانان خوبی شده‌اند که اگر پسر هستند فقط به درد «دامادی» می‌خورده‌اند و اگر دختر هستند، «عروسی» شده‌اند که افتخار تمام فامیل‌ هستند و احتمالاً کارکرد اصلی‌شان در عالم هستی، «عروسی و دامادی کردن» است!

+ محمدرضا شعبانعلی

حتی بلندترین فکرها..

مفاهیمی چون " میهن " و " نژاد " که تو دوست داری و مفاهیم " جهان وطنی " و " بشریت " که من فریفته ی آن ها هستم در اینجا با دم  نیرومند ویزانگری ارزش یکسان می یابند .

بلندترین فکرها را نیز وقتی خوب میشکافیم می بینیم عروسک هایی آکنده از تراشه ی چوبند..

زوربای یونانی / نیکوس کازاتزاکیس / ترجمه : محمد قاضی